8 november 2023
In gesprek met voorzitter Stijn Vos en Willem van Lanschot van Stichting Aruna, gaan we dieper in op het doel om het niveau van PV-installateurs te verbeteren. In Nederland en daarbuiten. Aan de hand van 4 vragen, bespreken we het thema ‘wel of niet een beschermd beroep’ en wat dit zou betekenen voor de installatie sector in Nederland.
Vos: Momenteel mag iedereen zich van de ene op de andere dag zonnepaneelinstallateur noemen terwijl het beroep best gevaarlijk is. Installateurs werken op daken en steigers, met grote panelen die makkelijk wind vangen. Ook kunnen onderdelen onder spanning komen te staan, waardoor een elektrische schok kan worden opgelopen. Er zijn helaas afgelopen jaar meerdere installateurs overleden. Dat moeten we ons allemaal aantrekken. Verder zijn er ook risico’s voor de omgeving. Panelen blijven decennia op het dak liggen en moeten dus bestand zijn tegen zware stormen en andere weersomstandigheden. In Amsterdam is al een jonge vrouw zwaar gewond geraakt door een losgewaaid zonnepaneel, en in België iemand overleden. Ook is brand door verkeerde installatie een reëel risico.
Een ‘beschermd beroep’ klinkt zwaar, maar ik zie het als een stellen van een voorwaarde dat installateurs van zonnepanelen een cursus hebben gevolgd. Zo weten we dat ze een zekere vakbekwaamheid hebben en veilig kunnen werken. Dit is volgens mij ook een goede zaak voor installateurs. Ze hebben niet langer last van valse concurrentie van partijen die niet in kwaliteit en veiligheid willen investeren.
Het belangrijkste is daarbij dat de energietransitie geen vertraging oploopt. In de strijd tegen klimaatverandering (en onafhankelijkheid van Russisch gas) is geen tijd te verliezen. Als het inderdaad komt tot een beschermd beroep moet de sector de tijd krijgen om zich voor te bereiden. En bekwame installateurs moeten niet op kosten worden gejaagd of lang van hun werk worden gehouden. De opleiding moet in verhouding staan tot de risico’s.
Ook voor werk aan CV-ketels is het sinds kort verplicht om aan kwaliteitseisen te voldoen. Bij de invoering is een aantal zaken niet goed gegaan, er daar kunnen we in de zonnesector ons voordeel mee doen. Ook in andere sectoren gelden trouwens zulke eisen, bijvoorbeeld voor plaagdierbestrijders die met giftige stoffen werken. Met Stichting Aruna willen we bijdragen aan de ontwikkeling van opleidingseisen die door de sector zelf zijn ontwikkeld. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat zij aansluiten op de praktijk en we geen papieren tijger creëren.
Europa is helaas een lappendeken. In ieder land is het weer anders geregeld. In België is ervoor gekozen om een verplichte inspectie te laten uitvoeren voordat een installatie mag worden aangesloten op het net. In andere landen controleren lokale gemeenteambtenaren of de installatie voldoet aan de vergunningseisen. De markt heeft duidelijk behoefte aan meer Europese harmonisatie over waaraan een veilige installatie moet voldoen en wat een installateur moet kunnen. Dit doel is opgenomen in onze statuten en Aruna heeft de gesprekken in Europa hierover al aangezwengeld. Wij werken bovendien met internationale partijen om ervoor te zorgen dat de oplossing die we voor Nederland ontwikkelen ook elders kan worden toegepast.
